Angola Cumhurbaşkanı Joao Manuel Gonçalves Lourenço, yatırımların basitleştirilmesi, vizelerin kolaylaştırılması, yabancı yatırımcıları çekmek için reformlar yaptıklarını belirterek, Türk iş adamlarının artık ekonomide yükselme dönemini yaşayan Angola’da yatırım yapabileceğini söyledi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından Ankara Ticaret Odası (ATO) Congresium Ankara Konferans Salonu’nda düzenlenen Türkiye-Angola İş Forumu’nda iki ülke arasındaki ticaret hacminin geliştirilmesi ele alındı. Foruma Angola Cumhurbaşkanı Joao Manuel Gonçalves Lourenço, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın yanı sıra DEİK Başkanı Nail Olpak ve Angola Özel Yatırımlar ve İhracatı Teşvik Ajansı (APEİX) Başkanı Antonoi Henriques da Silva da katıldı.
DEİK Başkanı Olpak, konuşmasında 2020 Kasım ayında iki ülkenin Ticaret Bakan Yardımcılarının katıldığı online toplantıda tekstil ve gıda sektörünün masaya yatırıldığını hatırlatarak, “Benzer toplantıyı bundan sonraki süreçte öncelikli hedefimiz yüz yüze yapabilmek. Yüz yüze yapamadığımız kısımlarda da hibrit toplantılarla gerçekleştirmek hedefi içerisindeyiz. Bugün de varsa sorunlarımızı ve önerilerimizi cumhurbaşkanı ve bakanlarımızın huzurunda görüşeceğiz” diye konuştu.

“Kaynak çeşitliliğinin önemine inanırdık ancak salgın bize bunu hayatımızın merkezine koymamız gerektiğini ifade etti”
Covid-19 salgını süreci ile ilgili birkaç başlığa değinmek istediğini ifade eden Olpak, “Çünkü tüketici tercihlerinden üretim modellerine, tedarikten lojistiğe kadar çok ciddi bir alanda yeni kavramlarla karşı karşıyayız. İlk olarak dijitalleşme ve yapay zekanın hayatımızdaki yerinin düşündüğümüzden daha fazla olduğunu düşünüyoruz. Bunu lütfen yansımaları ile dikkate alalım. İkinci önemli konu kaynak çeşitliliği. Biz kaynak çeşitliliğinin önemine inanırdık ancak salgın bize bunu hayatımızın merkezine koymamız gerektiğini ifade etti. İş hayatımız için çok önemli” dedi.
Bir başka önemli konunun ise lojistikte uzaklık ve yakınlık kavramlarını konuşurken salgının ulaşılabilirlik kavramını öğrettiğini belirten Olpak, “Tedarik zincirini de hayatımızın ortasına bir defa daha yerleştirdi. Ülkelerimiz arası karşılıklı ilişkilerde de bunun önemli olduğunu düşünüyorum. Görebildiğimiz kadarıyla salgına rağmen tedarik zincirini kopartmadan ayakta kalabilen bundan sonraki sürecin kazananı olacak” açıklamasını yaptı.
İki ülke arasında dostluğun olduğunu belirten DEİK Başkanı Olpak, “Ancak ülkelerimiz arasındaki karşılıklı ticaret rakamı ne devlet başkanlarımızı ne iş dünyamızı tatmin ediyor. Dün iki devlet başkanımızın yaptığı görüşmelerde verdikleri mesajda bu hacmi ilk etapta 500 milyon dolara çıkarma hedefi elbette bizi hem mutlu ediyor hem de iş dünyasına çok önemli bir sorumluluk yüklüyor" dedi.
Farklı alanlarda 500 milyon dolarlık ticaret hedefinin gerçekleştirebileceğine emin olduğunu söyleyen Olpak, “Türk müteahhitlerin çok başarılı olduğu bir alan var, yurt dışındaki projeler. Angola’da da bugüne kadar 800 milyon doların üzerinde proje gerçekleştirdik. Yani kendimizi orada da ispat etmiş durumdayız. Daha fazla proje yapabileceğimizi düşünüyorum” dedi.
Dün iki ülke arasında karşılıklı 10 anlaşma imzalandığını dile getiren Olpak, “Bunların içerisinde iş dünyasını ilgilendirenlere baktığımızda yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması anlaşması çok önemliydi. Biz bundan sonraki süreçte de çifte vergilendirmenin önüne geçilmesi anlaşmasının da bir an önce imzalanmasını bekliyoruz” diye konuştu.
DEİK Başkanı Olpak’ın selamlama konuşmasının ardından açıklamalarda bulunan Angola Cumhurbaşkanı Lourenço, Türk iş adamlarının artık Angola’da yatırım yapabileceklerini ifade ederek, “Bu güzel ülkeye benim ilk resmi ziyaretim. Gerçekten çok güzel bir fırsat yakaladık. Diyaloglarımızı artırmak için, bakış açılarımızı artırmak için ve ekonomik ilişkilerimizi çeşitlendirmek için çok güzel bir zaman” dedi.
Angola Cumhuriyeti’nin makro ve mikro ekonomik olarak reformlara imza attığını belirten Lourenço, “Angola ekonomisi yükselme dönemini yaşıyor şu an. Bu forum ile bütün yatırımların basitleştirilmesi, vizelerin kolaylaştırılması, yabancı yatırımcıları çekmek için reformlar yaptık. Tabii ki hala yapacağımız reformlar var ama biz de pozitif yönde ilerliyoruz” ifadelerini kullandı.
Yolsuzluk, rüşvet gibi konularla mücadele ettiklerini aktaran Lourenço, “Bunları yatırımcıları çekmek için yapıyoruz. Altyapıları, iş zamanlarını, iş fırsatlarını düzenliyoruz. Daha hacimli uluslararası özel sektör yatırımı gelsin diye uğraşıyoruz. Tabii ki monopolden çekmek istiyoruz ekonomiyi. Daha özgür, rekabetçi bir ekonomi istiyoruz. Bu politikaları güdüyoruz. Biz bu yatırımları çekip, onlara da yatırımların korunması fırsatını veriyoruz. Böylece kendi kazançlarını da ülkelerine göndermelerini sağlıyoruz” dedi.

“Kıtaya ihracatımız 2.1 milyar dolardan 15,2 milyar dolara, yaptığımız ithalat ise 3,3 milyar dolardan 10,1 milyar dolara yükselmiş durumdadır”
Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise, 2003 yılında Türkiye-Afrika ticaret hacmi 5,4 milyar dolar seviyelerindeyken 2020 yılına gelindiğinde 25,3 milyar dolar seviyelerine ulaştığını dile getirerek, “Kıtaya ihracatımız 2.1 milyar dolardan 15,2 milyar dolara, yaptığımız ithalat ise 3,3 milyar dolardan 10,1 milyar dolara yükselmiş durumdadır. 18 yılın sonunda Afrika’daki yatırımlarımızın piyasa değeri 6 milyar doları aşmış, Türk müteahhitlerinin kıta genelinde üstlendikleri projelerin büyüklüğü ise kümülatif olarak 70 milyar doları geçmiş durumdadır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iki ülke arasındaki ticaret hacmini en kısa zamanda 500 milyon dolara ulaştırma hedefi olduğu ifadesini hatırlatan Bakan Muş, bu noktaya ulaşacaklarını aktardı. Madencilik sektöründe gündemde olan bir projeye değinmek istediğini ifade eden Muş, “Demir Cevheri Maden Projesi’ni hayata geçirmek için çalışmaları hızlandırmış durumdayız. Ekim ayında bu çalışmalar daha da ivme kazanacak. Bu proje tamamlandığında Türkiye-Angola ekonomik ilişkilerinin bayrak taşıyıcı projesi haline gelecek. Aynı zamanda Angola’nın sanayileşme ve kalkınma hamlesine önemli bir katkı sağlayacaktır” açıklamasını yaptı.
Müteahhitlik sektörünün ikili ilişkilerin geliştirilmesi açısından özel bir öneme sahip olduğuna dikkati çeken Muş, “Nitekim üstlenmiş oldukları altyapı ve üstyapı projeleri ile bugüne dek faaliyet gösterdikleri ülkelerinde kalkınmalarında kritik roller oynayan firmalarımız bizim için gurur kaynağı olmuştur” dedi.
İki ülke arasında ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine destek olan bir diğer hususun ise kuşkusuz uçak seferleri olduğunu söyleyen Bakan Muş, “İstanbul ve Luanda arasında doğrudan yolcu ve kargo seferlerinin başlaması ilişkilerimize ivme kazandıracaktır” ifadelerini kullandı.
DEİK ile Angola Özel Yatırım ve İhracatı Teşvik Ajansı (APEİX) arasında Türkiye-Angola İş Konseyi çerçevesinde imzalanacak mutabakat zaptını hatırlatan Bakan Muş, “İmzalanacak olan mutabakat zaptının da iş insanlarımız arasındaki temas ve ilişkilerin kurumsallaştırılması açısından son derece işlevsel olacağına yürekten inanıyorum” dedi.
Konuşmaların ardından Türkiye Angola İş Konseyi çerçevesinde DEİK ve APEİX arasında mutabakat zaptı imzalandı.